Opening door minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap I. van Engelshoven.
De Papier Biënnale 2020 heeft als belangrijk en actueel thema Thuis. In onze geglobaliseerde wereld is het niet meer vanzelfsprekend dat je blijft waar je geboren bent. Meer dan ooit trekt men om welke reden dan ook de wereld in. Maar voor iedereen geldt dat zij een veilig Thuis willen. Het is een universeel begrip met vele betekenissen en invullingen. Voor elk mens op de wereld is een gevoel van ergens thuis te horen essentieel; het is ontwrichtend en slaat de bodem onder het bestaan weg wanneer er geen thuis is. Recente cijfers spreken van 68 miljoen vluchtelingen wereldwijd. Daarnaast zijn er 5 miljoen staatlozen, mensen zonder paspoort die niet worden erkend in het land waar zij wonen. Een deel van de economische migranten zijn moderne slaven die niet in staat worden gesteld om een thuis op te bouwen.
Migratie is een belangrijk politiek onderwerp, het nieuws staat er bol van. Mensen zijn bang dat zij de eigen identiteit en verworven rechten en vrijheden kwijtraken door immigranten. De thuisblijvers bouwen letterlijk of figuurlijk een muur om hun land terwijl de migranten op zoek zijn naar een veilig thuis voor hun familie zodat hun kinderen op een betere plek kunnen opgroeien.
Op het moment dat we het thema THUIS voor de Papier Biënnale 2020 vaststelden wisten we niet dat het begrip zo’n enorme lading zou krijgen. Het was al actueel, maar door de internationale lockdown waardoor thuis werken, thuis de kinderen lesgeven en je voornamelijk in huis vermaken, kreeg het een dimensie die buiten oorlogstijd nog nooit aan de orde is geweest. THUIS is een onderwerp waar nu iedereen op de wereld mee bezig is, niet alleen de thuislozen, de voortvluchtigen en staatlozen. Voor iedereen geldt nu meer dan ooit dat zij een veilig thuis nodig hebben.
De Papier Biënnale 2020 laat de vele interpretatiemogelijkheden en betekenissen van het begrip THUIS zien die kunstenaars in hun werk eraan geven. Het zijn persoonlijke opvattingen die over huiselijke omstandigheden gaan die voor iedereen goed invoelbaar zijn. De kunstenaars die aan de tentoonstelling deelnemen zijn maatschappelijk geëngageerd en/of geven inzicht in hun werk van hun beleving als wereldburger. De optelsom van de visies op het thema THUIS zijn getuigenissen van de universaliteit dat ieder mens hecht aan vooral liefde en geborgenheid.
Lebohang Kganye, Pied Piper’s Voyage, 2014, animatie